برای حضور قلب در نماز چه کنیم؟
1- بدست آوردن آنچنان معرفتى که دنیا را در نظر انسان کوچک و خدا را بزرگ کند. تا هیچ کار دنیوى نتواند به هنگام راز و نیاز با معبود نظر او را به خود جلب و از خدا منصرف سازد.
2- توجه به کارهاى پراکنده و مختلف معمولا مانع تمرکز حواس است. و هر قدر انسان، توفیق پیدا کند که مشغلههاى مشوش و پراکنده را کم کند به حضور قلب در عبادات خود کمک کرده است.
3- انتخاب محل و مکان نماز و سایر عبادات نیز در این امر اثر دارد. به همین دلیل، نماز خواندن در برابر اشیاء و چیزهائى که ذهن انسانرا به خود مشغول مىدارد مکروه است. و همچنین در برابر درهاى باز و محل عبور و مرور مردم، در مقابل آئینه و عکس و مانند اینها. به همین دلیل، معابد مسلمین هر قدر سادهتر و خالى از زرق و برق و تشریفات باشد بهتر است، چرا که به حضور قلب کمک مىکند.
4- پرهیز از گناه نیز عامل مؤثرى است. زیرا گناه قلب را از خدا دور مىسازد، و از حضور قلب مىکاهد.
5- آشنائى به معنى نماز و فلسفه افعال و اذکار آن، عامل مؤثر دیگرى است .
6- انجام مستحبات نماز و آداب مخصوص آن چه در مقدمات و چه در اصل نماز نیز کمک مؤثرى به این امر مىکند.
7- از همه اینها گذشته این کار مانند هر کار دیگرى نیاز به مراقبت و تمرین و استمرار و پىگیرى دارد. بسیار مىشود که انسان در آغاز در تمام نماز یک لحظه کوتاه قدرت تمرکز فکر پیدا مىکند، اما با ادامه این کار و پىگیرى و تداوم آنچنان قدرت نفس پیدا مىکند که مىتواند به هنگام نماز دریچههاى فکر خود را بر غیر معبود مطقا ببندد!